Ngày Dante quốc gia của Ý được tổ chức năm nay là sớm hơn một năm so với kỷ niệm ngày mất chính xác của thi hào, tức là phải ngày 25-3-2021.
Đầu năm nay, nội các Ý đã phê chuẩn đề nghị của Bộ trưởng Văn hóa Dario Franceschini để thực hiện Ngày Dante quốc gia 25-3 hay còn gọi là Dantedì. Giải thích lý do vì sao chọn ngày này, các học giả cho rằng cuộc hành trình đến Địa ngục, Luyện ngục và Thiên đường được Dante kể lại trong "La Divina Commedia" bắt đầu vào ngày 25-3 (cuộc hành trình khởi sự trong lễ Phục sinh năm 1300).
Trong khuôn khổ lễ hội, phòng trưng bày Uffizi của Florence tổ chức các chuyến tham quan ảo các nhân vật chính của Dante. Đồng thời các diễn viên như Stefano Accorsi, Gabriele Lavia và Glauco Mauri sẽ đọc một số đoạn trong "La Divina Commedia" trên đài truyền hình Florence. Giới sân khấu ở Ravenna, nơi nhà thơ vĩ đại nhất của Ý qua đời vào năm 1321, đã hưởng ứng Ngày hội Dante quốc gia trong khi vùng Emilia Romagna còn tổ chức một loạt các sự kiện để chào mừng ngày này.
Tài năng của Dante không cần bàn đến, đối với người Ý, ông là cha đẻ của ngôn ngữ quốc gia này. Sự hiện diện của Dante trong văn hóa Ý vô cùng quan trọng. Chính ông đã trả lại tiếng Ý cho văn chương Ý, vốn trước đó bị thống trị bởi tiếng Latin, một ngôn ngữ chỉ có những học giả uyên bác mới có khả năng đọc hiểu. Nhờ công mở đường của Dante mà hàng loạt thế hệ nhà văn kế tiếp đã vững vàng cất tiếng bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. Không chỉ có nước Ý, nhiều quốc gia khác đã bày tỏ lòng ngưỡng mộ Dante, nhiều nhà văn của thế kỷ sau đã viết dưới nguồn cảm hứng mà tác phẩm "La Divina Commedia" của Dante mang lại.
Cũng nên nhớ rằng Ngày Dante quốc gia ra đời trong bối cảnh nước Ý cũng như nhiều quốc gia trên thế giới đang bị phong tỏa do tác động của đại dịch Covid-19. Chính vì thế sự hiện diện của Dante trong đời sống của người dân Ý hôm nay mang ý nghĩa rất lớn. Ông là linh hồn của dân tộc, văn hóa và ngôn ngữ Ý. Những tư tưởng ông viết trong "La Divina Commedia" vẫn sống động cho đến ngày nay. Có Dante hôm nay, cũng là muốn nhắc nhở đến truyền thống Ý, tinh thần kiên cường của dân tộc Ý, cho dù thảm họa có diễn ra đi nữa cũng không gục ngã. Nhất là khi Dante đã kết nối được những người Ý đang trong cảnh phải chịu cách ly, phong tỏa.
Hy vọng vào Ngày Dante quốc gia năm sau, nước Ý và cả thế giới sẽ trở về nhịp sống cũ sau khi vượt qua đại dịch. Như hành trình từ Địa ngục đến Thiên đường trong "La Divina Commedia" của Dante.
